WYCIECZKA DO SANDOMIERZA

„Szczęście człowieka na ziemi
zaczyna się dlań wtedy,
gdy zapominając o sobie,
zaczyna żyć dla innych”

Mikołaj Gogol           

            Powyższe słowa odnoszą się tu do uczniów klas drugich gimnazjum i ich pracy metodą projektu edukacyjnego, do nauczycieli i rodziców, którzy ich wspierali i pomagali w realizacji projektów oraz do dyrekcji szkoły i władz lokalnych, którzy dostrzegając współpracę i ogromne zaangażowanie uczniów w osiągnięcie wspólnego celu, ufundowali dla nich wycieczkę turystyczno–krajoznawczą do niezwykle malowniczego miasta kazimierzowskiego, jakim jest Sandomierz.

            W dniu 8. czerwca 2017 r. uczniowie siedmiu grup projektowych, najwyżej ocenionych przez jury podczas drugiej prezentacji projektów edukacyjnych, wyruszyli w podróż, mającą na celu odkrywanie uroków Sandomierza.

            Zwiedzanie miasta rozpoczęli podziemną trasą turystyczną, czyli systemem XIV
i XV- wiecznych piwnic, w których kupcy sandomierscy składowali towary handlowe. Podczas podziemnej wędrówki, liczącej około 500 metrów, usłyszeli m.in. legendę o Halinie Krępiance, która użyła podstępu, sprowadzając Tatarów do podziemnych korytarzy, dzięki czemu Sandomierz został ocalony. Sandomierz dzięki swojemu położeniu na siedmiu wzgórzach oraz systemowi ciągnących się pod miastem podziemnych korytarzy nazywany jest „Małym Rzymem”.

            Po zwiedzeniu sandomierskich lochów uczniowie przeszli tzw. Uchem Igielnym, czyli Furtą Dominikańską, będącą częścią murów obronnych miasta, w skład których wchodziła jeszcze jedna furta, niezachowana  do dziś, i cztery bramy: Zamojska, Lubelska, Krakowska i Opatowska. Spośród nich można podziwiać tylko tę ostatnią. Nazwa Furta Dominikańska odnosi się do faktu, że dawniej było to miejsce, ułatwiające komunikację pomiędzy braćmi z dwóch klasztorów dominikańskich. Legenda mówi, że Ucho Igielne lubi zamykać się wtedy, gdy przechodzi przez nie osoba mająca wiele na sumieniu. Po przejściu przez Furtę Dominikańską uczniowie wyruszyli w pieszą wędrówkę wzdłuż charakterystycznych dla Sandomierza i okolic form terenu, jakimi są wąwozy lessowe. Najpierw podziwiali Wąwóz Świętojakubski, który prowadzi wprost do kościoła św. Jakuba, pochodzącego prawdopodobnie z 1236 r., będącego jednym z najstarszych kościołów wzniesionych w całości z cegły na terenie Polski, a nawet Europy. Świątynia ma statut zabytku Zerowej Klasy. Fundatorem klasztoru był dominikanin, św. Jacek, który według legendy zasadził lipy korzeniami do góry i przez ten cud przekonał skąpego właściciela do sprzedaży placu pod budowę kościoła. Kościół św. Jakuba jest przykładem sztuki romańsko–gotyckiej. Współczesny ołtarz oraz żyrandole zaprojektował Wiktor Zin – znany m.in. z programu telewizyjnego pt. „Piórkiem i węglem”. Brama romańska kościoła jakubowego pojawiła się w czołówce serialu „Ojciec Mateusz”. Od 2010 r. kościół leży na Szlaku Jagiellońskim, łączącym Kraków z Lublinem i Wilnem.

            Po wysłuchaniu historii związanej z tym kościołem uczestnicy wycieczki wyruszyli w dalszą wędrówkę. Wiodła ona najbardziej malowniczym i najbardziej znanym wąwozem – Wąwozem Królowej Jadwigi.

            Wychodząc stamtąd uczniowie skierowali się na nadwiślański bulwar, noszący imię Józefa Piłsudskiego. Pięknie zagospodarowany teren, zieleń, ławeczki, granitowa kostka brukowa, kamienne stoliki szachowe i malowniczy widok na królową polskich rzek – Wisłę, przyciąga rzeszę turystów. Z nadwiślańskiej przystani uczniowie odpłynęli statkiem w rejs po rzece, podziwiając panoramę Starego Miasta oraz nadwiślańską faunę i florę.

            Opuszczając statek wycieczkowicze udali się w kierunku sandomierskiego rynku, mijając po drodze zamek królewski, w którym obecnie mieści się Muzeum Okręgowe. Jednym z eksponatów tego muzeum są szachy sandomierskie, należące do najstarszych w Europie, a pochodzące z XI lub XII wieku i wykonane z rogu jelenia. Następnie uczniowie mogli podziwiać Pierścień Królowej – pomnik w kształcie pierścienia, wykonany ze stali i krzemienia pasiastego oraz pomnik Wincentego Kadłubka – biskupa krakowskiego, patrona diecezji sandomierskiej, autora Kroniki Polskiej, drugiego tego typu utworu w dziejach polskiej historiografii.

            Po wysłuchaniu informacji o Wincentym Kadłubku uczniowie dotarli do Bazyliki Katedralnej pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, której ściany ozdobione są freskami bizantyjsko–ruskimi, jednymi z czterech zachowanych tego typu w Polsce. Malowidła ufundował król Władysław Jagiełło około 1420 r.

            Kolejnym punktem na trasie wycieczki był muzeum diecezjalne – Dom Długosza, który to uczniowie obejrzeli tylko z zewnątrz i wysłuchali krótkiej historii, dotyczącej tego budynku i jego fundatora – Jana Długosza. Był on polskim historykiem, kronikarzem, duchownym i geografem. W muzeum tym znajdują się m.in. białe rękawiczki królowej Jadwigi, wykonane z tak cieniutkiej skóry, że mieszczą się w łupinie orzecha włoskiego!

            Następnie wycieczkowicze podziwiali budynek Collegium Gostomianum – jednej z najstarszych i najbardziej prestiżowych szkół średnich w Polsce, ufundowanej w 1602 r.  przezHieronima Gostomskiego i rodzinę Bobolów. Pierwotnie było to kolegium jezuickie, a obecnie mieści się tu szkoła średnia.

            Przechodząc malowniczymi uliczkami i podziwiając architekturę kamieniczek oraz ukwiecone balkony, uczestnicy wycieczki dotarli do rynku, na którym była chwila odpoczynku, zjedzenie przepysznych lodów i pożegnanie się z panią przewodnik, która oddała wycieczkowiczów w ręce przewodnika po Zbrojowni, mieszczącej się w Kamienicy Oleśnickich. Uczniowie mogli tutaj obejrzeć stroje z różnych epok i broń rycerską oraz wcielić się w rycerzy i posłuchać krótkich opowieści o trudnej sztuce walki.

            Wizyta w Zbrojowni była ostatnim punktem wycieczki po „Małym Rzymie”. Następnie wszyscy udali się na nadwiślański parking, z którego autokarem wyruszyli w drogę powrotną do Wolanowa, zatrzymując się jeszcze w Ostrowcu Świętokrzyskim na posiłek.

            Wycieczka do Sandomierza była dla wszystkich piękną lekcją historii, geografii, kultury, religii i języka ojczystego. Stanowiła także zachętą do aktywnego spędzania wolnego czasu i odkrywania niezwykłych zakątków Polski, Europy i świata. Dzięki niej uczniowie jeszcze bardziej zintegrowali się i otworzyli na drugiego człowieka oraz docenili pracę innych ludzi - przewodników, rodziców, nauczycieli, dyrekcji szkoły, władz lokalnych, na czele z Wójtem Gminy Wolanów – Panem Adamem Gibałą.

            Przywołując powtórnie słowa Mikołaja Gogola, jesteśmy naprawdę szczęśliwi, gdy zaczynamy żyć dla innych:
– uczniowie pracując w zespole, osiągając wspólne cele, godnie reprezentując szkołę na zewnątrz i przynosząc wszystkim dumę;
– rodzice, nauczyciele, dyrekcja szkoły, władze lokalne – widząc radość w oczach mądrych, radosnych i wrażliwych na otaczający świat dzieci. 

Dziękujemy!

Renata Bieniek,
opiekun grupy realizującej projekt
pt. „Ciekawostki kulturowe mniejszości żydowskiej w Polsce”